Stefan Kisielewski
Ćwierć wieku temu zmarł w Warszawie Stefan Kisielewski, słynny Kisiel, felietonista i publicysta „Tygodnika Powszechnego”, prozaik, kompozytor, krytyk muzyczny, poseł na Sejm PRL z ramienia „Znaku” – środowiska katolików świeckich.
Urodził się w Warszawie 7 marca 1911. Był bratankiem Jana Augusta Kisielewskiego, współtwórcy krakowskiego kabaretu Zielony Balonik. Przed wojną studiował filozofię i literaturę na Uniwersytecie Warszawskim oraz kompozycję w Konserwatorium Warszawskim. W okresie tym publikował na łamach takich pism, jak: „Pion”, „Bunt Młodych” oraz „Polityka”. Wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 i w powstaniu warszawskim. Zaraz po wojnie zamieszkał w Krakowie, gdzie założył czasopismo „Ruch Muzyczny” i związał się z „Tygodnikiem Powszechnym”, na którego łamach publikował z przerwami do 1989. Wielką popularnością cieszyły się zwłaszcza jego felietony drukowane w cyklach m.in. Łopatą do głowy, Gwoździe w mózgu, Wołanie na puszczy. W 1946 ukazała się jego pierwsza powieść Sprzysiężenie. W latach 1957–1965 był posłem na Sejm PRL, członkiem Koła Poselskiego „Znak”, do którego należeli również m.in. Stanisław Stomma, Jerzy Zawieyski, Tadeusz Mazowiecki i Konstanty Łubieński.
W 1961 roku przeprowadził się do Warszawy. Wielokrotnie wyrażał niezgodę wobec tego, co dzieje się w Polski Ludowej. W 1964 był sygnatariuszem Listu 34 w obronie wolności słowa i przeciwko cenzurze. W roku 1968 za krytykę władz PRL-u, którą nazwał „dyktaturą ciemniaków”, został objęty zakazem druku. W 1976 podpisał się pod Listem 14 w proteście przeciwko represjom wobec uczestników robotniczych wystąpień w czerwcu 1976.
Z uwagi na to, że był regularnie szykanowany przez władzę i cenzurę, wiele swoich tekstów i książek ogłosił pod pseudonimami: Julia Hołyńska, Teodor Klon oraz Tomasz Staliński. Tym ostatnim podpisywał powieści wydawane przez Instytut Literacki w Paryżu, takie jak: Widziane z góry, Ludzie z akwarium czy Przygoda w Warszawie. Pozostawił po sobie dorobek kompozytorski, tomy szkiców muzykologicznych: Gwiazdozbiór muzyczny oraz Muzyka i mózg, tomy felietonów politycznych i kulturalnych: 100 razy głową w ścianę, Materii pomieszanie, Lata pozłacane, lata szare, ponadto ogłoszone na rok przed śmiercią Abecadło Kisiela oraz wydane w pięć lat po śmierci Dzienniki z lat 1968–1982. Od roku 1990 przyznawana jest Nagroda Kisiela.
W Bibliotece Narodowej przechowywany jest rękopis powieści Stefana Kisielewskiego Przygoda w Warszawie, ponadto rękopisy artykułów Do czego służy nam muzyka? i O co właściwie chodzi, a także listy do Grażyny Bacewicz, Antoniego Słonimskiego, Zbigniewa Herberta, Mariana Pankowskiego, Stanisława Lorentza, Jerzego Narbutta.