Dla mediów
Kontakt dla mediów
Andrzej Szozda
tel. (22) 608 25 05,
tel. +48 606 896 150,
tel. +48 501 100 393,
e-mail: a.szozda@bn.org.pl
Informacja dotyczącą przetwarzania danych osobowych dziennikarzy
275. rocznica otwarcia Biblioteki Narodowej i inauguracja nowych czytelń
Zapraszamy na uroczystość z okazji 275. rocznicy otwarcia Biblioteki Narodowej oraz inaugurację nowych czytelń w czwartek 20 stycznia 2022 roku o godz. 13.00 w gmachu głównym BN przy al. Niepodległości 213 w Warszawie, wejście A.
Nowe czytelnie
Po modernizacji czytelnie są trzykrotnie większe i obecnie dysponują prawie 400 miejscami siedzącymi dla czytelników. W nowoczesnych i funkcjonalnych przestrzeniach BN będzie udostępniała 10 mln woluminów ze swoich magazynów oraz 3,5 miliona obiektów cyfrowych z polona.pl. W czytelniach stanie czterokrotnie więcej książek z wolnym dostępem dla czytelników. Zostały zapewnione również czytelnie mniejsze, specjalistyczne, dla zespołów badawczych.
Rozwiązania wykorzystujące szlachetne materiały: miedź, stal, drewno i kamień uatrakcyjniły wizualnie wnętrza, które nie straciły przy tym swojego modernistycznego charakteru. Już od samego wejścia uwagę zwraca sufit z miedzianej siatki. Zaprojektowano przestrzeń bez barier architektonicznych, aby każdy mógł z niej swobodnie korzystać, bez względu na stopień niepełnosprawności. Całości dopełniają cztery wewnętrzne ogrody, każde o odmiennej stylistyce – ze specjalnie dobraną roślinnością zmieniającą się wraz z porami roku. Jednym z nich jest sad.
W centralnej części budynku znajduje się lada główna. W jednym miejscu można uzyskać potrzebne informacje, odebrać kartę czytelnika oraz wypożyczyć i zwrócić książki. To tutaj bibliotekarze doradzą i pomogą czytelnikom. Miejsce to jest dostępne dla użytkowników czytelń i osób korzystających z przestrzeni publicznie dostępnych.
Przestrzeń otwartą tworzą czytelnie bez barier. Przy wejściu, w Czytelni Prasy będzie można przeglądać najnowsze numery gazet i czasopism, korzystać z internetu oraz zasobów cyfrowych BN. To miejsce otwarte dla każdego, nie jest wymagana karta czytelnika. Z Czytelni Dolnej pod świetlikiem, do której prowadzą spiralne schody z windą wewnątrz, będą korzystać osoby ceniące światło słoneczne. Czytelnia Nowości oferuje codziennie aktualizowane ostatnie publikacje. Obok, w Czytelni Encyklopedii i Słowników, będzie można skorzystać z dawnych encyklopedii i słowników. Największą z czytelń jest, umożliwiająca również wolny dostęp do półek, Czytelnia Górna z niemal kompletnymi zbiorami z historii i literatury pięknej. Z Czytelni Górnej można przejść się do Czytelni Załuskich, nazwanej na cześć założycieli Biblioteki, z największą w Polsce kolekcją zbiorów bibliologicznych. Rękopisy, starodruki i cymelia wraz z dawnymi katalogami bibliotek z całego świata będą udostępniane w jedynej czytelni zamkniętej, Czytelni Zasobu Wieczystego. Dla użytkowników do dyspozycji pozostają również Czytelnia Kartograficzna, Czytelnia Muzyczna oraz Czytelnia Nagrań Dźwiękowych i Audiowizualnych.
Po oficjalnym zamknięciu projektu modernizacji czytelń 20 stycznia rozpocznie się proces przenoszenia wielu tysięcy egzemplarzy na półki regałów w czytelniach. Po jego zakończeniu otwarcie Biblioteki dla czytelników nastąpi 24 lutego 2022 roku – w dniu, w którym obchodzona jest rocznica jej reaktywowania przez Ignacego Mościckiego Prezydenta RP w 1928 roku.
Krótka historia gmachu BN
Główny gmach Biblioteki Narodowej przy al. Niepodległości 213 został zaprojektowany w latach 60. XX wieku przez architekta Stanisława Fijałkowskiego. Fundamenty kompleksu budynków (w tym przestrzeni czytelń, pomieszczeń administracyjnych i magazynu) stanęły w kwietniu 1976 roku. W 1995 roku oddano do użytku Czytelnię Ogólną. Później przeprowadzane były prace obejmujące termomodernizację i zapewnienie energooszczędności gmachu, wdrożenie infrastruktury Internetu, dokonanie zmian funkcjonalnych i estetycznych oraz zagospodarowanie terenów zielonych.
W 2015 roku, w wyniku zmieniających się potrzeb i sposobu pracy użytkowników, a także wprowadzania modyfikacji w zakresie udostępniania zbiorów, konieczna była modernizacja dotychczasowych czytelń. Realizacji tego zadania podjęła się pracownia architektoniczna Konior Studio, która wygrała konkurs na nowy wizerunek przestrzeni publicznych w BN. Głównym założeniem koncepcji zespołu architektów było zachowanie modernistycznego charakteru budynku, ale również powiększenie i otwarcie przestrzeni, stworzenie komfortowych warunków dla użytkowników. Prace rozpoczęły się w sierpniu 2018 roku. Dokonane zmiany są odpowiedzią na potrzeby społeczne dotyczące podniesienia jakości usług oraz zwiększenia dostępu do zbiorów mieszkańcom stolicy i regionu, środowiskom naukowym oraz czytelnikom krajowym i zagranicznym.
275. rocznica otwarcia Biblioteki Narodowej
Uroczystość otwarcia nowych przestrzeni publicznych w Bibliotece Narodowej jest połączona
z jubileuszem 275. rocznicy otwarcia Biblioteki Narodowej. W uznaniu zasług Andrzeja i Józefa Załuskich, twórców pierwszej w Polsce biblioteki narodowej, czytelnia ze zbiorami bibliologicznymi została nazwana Czytelnią Załuskich.
Zapowiedziana w Programma literarium z 1732 roku jedna z pierwszych bibliotek narodowych w Europie i pierwsza w Polsce została otwarta dla czytelników w Warszawie w 1747 roku. Była jedną z największych bibliotek publicznie dostępnych w Europie w owym czasie. Po śmierci fundatorów przeszła pod opiekę państwa jako Biblioteka Rzeczypospolitej. W 1780 roku Sejm przyznał jej prawo otrzymywania egzemplarza obowiązkowego każdej publikacji z terenu Polski.
Biblioteka Narodowa była dwukrotnie likwidowana i w znacznym stopniu niszczona. Po utracie niepodległości w 1795 roku została wywieziona na rozkaz carycy Rosji Katarzyny II do Petersburga, gdzie stała się kolekcją założycielską biblioteki carskiej. Zwrócona w części na podstawie traktatu ryskiego w 1921 rok była najcenniejszą kolekcją reaktywowanej w drugiej Rzeczypospolitej Biblioteki Narodowej aż do jej podpalenia przez Niemców po powstaniu warszawskim w 1944 roku.
Projekt współfinansowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020 z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa.
Raporty Biblioteki Narodowej
Biblioteka Narodowa corocznie przygotowuje raporty na temat stanu czytelnictwa, bibliotek oraz ruchu wydawniczego w Polsce. Aktualne i archiwalne raporty dostępne są na stronach:
Akredytacje na wydarzenia organizowane przez Bibliotekę Narodową
Archiwum Henryka Mikołaja Góreckiego – promocja 27. tomu Katalogu rękopisów Biblioteki Narodowej
W czwartek 14 października 2021 roku o godz. 16.00 w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach odbędzie się uroczysta promocja Katalogu rękopisów Biblioteki Narodowej t. 27: Archiwum Henryka Mikołaja Góreckiego.
Henryk Mikołaj Górecki (1933–2010) był jednym z najwybitniejszych polskich kompozytorów ostatniego stulecia. Największy rozgłos przyniosła mu III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych” na sopran solo i orkiestrę op. 36, której nagranie stało się światowym bestsellerem. Kompozytor pozostawił unikatowe archiwum, które zostało zakupione przez Bibliotekę Narodową w grudniu 2017 roku dzięki dotacji Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
W wydarzeniu wezmą udział dyrektor Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia Ewa Bogusz-Moore oraz dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski.
Rękopisy muzyczne w polona.pl
Za zgodą spadkobierców: wdowy – Jadwigi Góreckiej, córki – Anny Góreckiej i syna – Mikołaja Góreckiego wszystkie rękopisy muzyczne zostały zdigitalizowane i są dostępne w bibliotece cyfrowej polona.pl.
O katalogu
Publikacja, opracowana przez Mateusza Melskiego, stanowi uniwersalny przewodnik po spuściźnie twórcy. We wprowadzeniu została przedstawiona postać kompozytora i krótka historia pozyskania zbioru; zamieszczono także dane o rękopisach Góreckiego zdeponowanych w innych instytucjach oraz omówiono reguły sporządzania opisów jednostek rękopiśmiennych.
Na zasadniczy katalog składają się trzy elementy: rękopisy muzyczne, materiały warsztatowe (notatniki) oraz korespondencja. W pierwszej części znalazły się szczegółowe opisy autografów niemalże wszystkich dzieł (176 sygnatur), również tych do tej pory bliżej nieznanych i niepublikowanych – należą do nich między innymi utwory fortepianowe (Kołysanka op. 9, Z ptasiego gniazda op. 9a, Mazurki op. 41, Różne utwory op. 52) oraz chóralne (Sławny w męczenników gronie op. 74, Susan op. 84). W części obejmującej materiały warsztatowe przybliżono 5 notatników mających charakter szczegółowych instrukcji komponowania: zawierają objaśnienia, fragmenty nutowe, diagramy, a dotyczą wybranych utworów z wczesnego i dojrzałego okresu twórczości kompozytora (lata 1959–1967). Ostatni rozdział katalogu prezentujący korespondencję (ponad 120 listów) ułożono tematycznie i chronologicznie. Wśród wielu nadawców listów – głównie kompozytorów, muzyków i dyrygentów – warto wymienić Michała Spisaka, Witolda Lutosławskiego, Tadeusza Bairda czy Włodzimierza Kotońskiego.
Katalog uzupełnia szereg informacji pomocniczych: zweryfikowane daty prawykonań, dane dotyczące wydań oraz opisy okoliczności powstania niektórych dzieł. Tekst ilustrują reprodukcje fragmentów rękopisów.
Katalog Archiwum Henryka Mikołaja Góreckiego jest dostępny na polona.pl oraz w księgarni Biblioteki Narodowej.
Zdjęcia do pobrania
42% – nieduży wzrost poziomu czytelnictwa w Polsce
W dniu 21 kwietnia Biblioteka Narodowa opublikowała najnowszy raport o stanie czytelnictwa w Polsce. Na zadawane od blisko trzech dekad pytanie o czytanie w całości lub fragmencie co najmniej jednej książki w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie twierdząco odpowiedziało 42% respondentów. To najlepszy wynik od sześciu lat. Oznacza wzrost o 3% w skali roku i o 5% w skali dwóch lat. Na razie można mówić o powodach do ostrożnego optymizmu, choć do poziomu wskaźników z początku XXI wieku jeszcze daleko.
Czytanie książek częściej i chętniej praktykuje się w formie papierowej niż cyfrowej. Jako podstawowe źródła pozyskiwania książek czytelnicy wskazali: zakup (45%, wzrost o 4%), pożyczenie od znajomego (32%, spadek o 3%), prezent (34%, wzrost o 3%). Na następnych pozycjach znalazło się wypożyczenie z bibliotek (23%) i własny księgozbiór (20%). Zauważalny jest relatywnie wysoki odsetek czytelników korzystających z książek udostępnianych w formie streamingu w ramach opłaty abonamentowej (28%).
Najczęściej czytana jest tzw. literatura sensacyjno-kryminalna (24%), popularna (20%), ale też biografie, wspomnienia czy książki historyczne dotyczące XX wieku (19%).
Pobierz raport „Stan czytelnictwa w Polsce w 2020 roku”
Kontakt dla mediów
Barbara Maria Morawiec
tel. 608 578 009
b.morawiec@bn.org.pl
Czytanie on-line bez ryzyka zakażenia. Największa biblioteka cyfrowa w Polsce otwarta
3 miliony obiektów cyfrowych – książek, czasopism, rękopisów, starodruków, map, rysunków, grafik, fotografii, pocztówek, nut i druków ulotnych – dostępnych jest w Internecie dzięki cyfrowej Bibliotece Narodowej POLONA. To obecnie jedna z największych bibliotek cyfrowych w Europie.
Poprzez bibliotekę cyfrową POLONA zapewniany jest nieodpłatny, szeroki dostęp do obiektów cyfrowych wysokiej jakości (książek, czasopism, rękopisów, starodruków, map, rysunków, grafik, fotografii, pocztówek, nut i druków ulotnych) do nieograniczonego wykorzystania przez wszystkich w dowolnym celu, w tym komercyjnym.
39% – lekki wzrost czytelnictwa w Polsce
Znamy już najnowsze wyniki badań czytelnictwa. Jak wynika z raportu Biblioteki Narodowej, w 2019 roku można odnotować trwałe zatrzymanie spadku czytelnictwa, a nawet niewielki wzrost deklaracji czytelniczych. Jest to w pewnej mierze wynik dobrej koniunktury, która pozwoliła na wzmożone zakupy nowości książkowych, ale również podsycania zainteresowań czytelniczych przez ekranizacje, seriale czy gry komputerowe. Niewątpliwie znaczącą rolę w kształtowaniu gustów czytelniczych mają prestiżowe nagrody literackie, jak Nagroda Nobla dla Olgi Tokarczuk.
39% Polaków czytało książki
W 2019 roku 39% Polaków zadeklarowało przeczytanie przynajmniej jednej książki. W podstawowych źródłach pozyskiwania książek czytelnicy wskazali: zakup (41%), pożyczenie od znajomego (35%), prezent (31%), wypożyczenie z biblioteki (27%) i własny księgozbiór (20%).
Po raz pierwszy od 2012 roku listę autorów najczęściej wymienianych książek otwiera aż trzech pisarzy współczesnych, wygrywających pod względem popularności – Remigiusz Mróz, Olga Tokarczuk i Stephen King. W masowym obiegu czytelniczym znajdują się także stale przedstawiciele klasyki literatury pięknej – Henryk Sienkiewicz i Adam Mickiewicz.
Czytanie e-booków i słuchanie audiobooków
Polacy traktują e-booki jako należące do tej samej kategorii co książki papierowe. Ich czytelnictwo wskazało 6% czytelników (2,5% w całej populacji). Słuchanie audiobooków zadeklarowało 3% badanych w całej populacji. Z kolei 6% czytelników łączy czytanie ze słuchaniem – tylu respondentów wymieniło zarówno książki w formie tekstowej (papierowe i e-booki), jak i audiobooki. Potwierdzają to obserwacje z wcześniejszych badań BN: e-booki i audiobooki nie konkurują z tradycyjnymi książkami papierowymi, lecz stanowią ich uzupełnienie.
Pobierz Stan czytelnictwa w Polsce w 2019 roku. Wstępne wyniki
Pobierz informację prasową
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Kontakt dla mediów
Barbara Maria Morawiec
tel. 608 578 009
b.morawiec@bn.org.pl