Franciszek Ksawery Zabłocki
10 września minęła 195. rocznica śmierci Franciszka Ksawerego Zabłockiego. Poeta, publicysta i komediopisarz, autor Fircyka w zalotach, zmarł w Końskowoli.
Urodził się 2 stycznia 1752 roku w rodzinie szlacheckiej. Uczył się u pijarów, wstąpił do zakonu jezuitów, ale po trzech latach z niego wystąpił, zatrudnił się w kancelarii Komisji Edukacji Narodowej. W latach 1774–1777 współpracował z „Zabawami Przyjemnymi i Pożytecznymi”, zaprzyjaźnił się z Franciszkiem Dionizym Kniaźninem i Adamem Naruszewiczem, związał się też z dworem księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego. Jego pierwszym ważnym osiągnięciem literackim była sztuka Zabobonnik, za którą w 1780 r. król Stanisław August Poniatowski nagrodził pisarza medalem „Merentibus” i stoma dukatami. Zabłocki to także uczestnik słynnych obiadów czwartkowych, współpracownik Teatru Narodowego, członek Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. Podczas Sejmu Czteroletniego (1788–1792) był przedstawicielem Stronnictwa Patriotycznego, któremu służył jako publicysta i poeta, autor słynnych paszkwili wymierzonych m.in. przeciwko Franciszkowi Ksaweremu Branickiemu. W roku 1792 złożył przysięgę na wierność konfederacji targowickiej, ale w 1794 r. przystąpił do insurekcji kościuszkowskiej, walczył w obronie Pragi. Po klęsce powstania wyjechał do Rzymu, gdzie studiował teologię i przyjął święcenia kapłańskie. Za namową księcia Czartoryskiego wrócił do kraju, najpierw objął probostwo w Górze-Jaroszynie koło Puław, a w roku 1800 – po Grzegorzu Piramowiczu – probostwo w Końskowoli. Tutaj opiekował się ciężko chorym Kniaźninem, tutaj też zmarł w wieku 69 lat.
Do jego najbardziej znanych utworów należą: poemat mitologiczny Cztery żywioły, a ponadto liczne ody, sielanki, satyry, bajki, ale przede wszystkim komedie, z których najsłynniejsza to Fircyk w zalotach, ponadto: Dwojakie głupstwo, Tradycja dowcipem załatwiona, Gamrat, albo ukaranie mężów, Filozof żonaty, Małżonkowie pojednani, czyli przesąd modny, Sarmatyzm, Król w Kraju Rozkoszy, Pasterz szalony. Wiele z jego utworów to adaptacje sztuk powstałych w języku angielskim, francuskim, włoskim, niemieckim. Ponadto przełożył Mizantropa Moliera, Wesele Figara Beaumarchais, Podrzutka, czyli Historię Toma Dżona Fieldinga, ody Horacego.
W zbiorach Biblioteki Narodowej znajdują się rękopisy oraz odpisy takich utworów Franciszka Ksawerego Zabłockiego, jak: Drzewo zaczarowane, Szkoła ojców, Dzień kłamstwa, Medea i Jazon, Piękna Arsena.