Dar Zbigniewa Makowskiego wzbogacił kolekcję książek artystycznych BN
Zbigniew Makowski, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy, ofiarował Bibliotece Narodowej zespół 50 książek artystycznych własnego autorstwa. Unikatowe woluminy są współczesną interpretacją wielowiekowej tradycji zdobienia ksiąg, sięgającej średniowiecznych rękopisów iluminowanych. Wkrótce dzieła artysty zostaną, za zgodą autora, udostępnione online w formie specjalnej kolekcji w Polonie.
Kompozycja dzieł artysty nie jest oparta na uzupełnianiu tekstu ilustracjami, na współbrzmieniu dwóch niezależnych elementów – słowa i obrazu. W księgach Makowskiego pismo i rysunek są jednością, przenikają się wzajemnie i łączą, tworząc nierozerwalną całość, dzięki której księga-obiekt staje się autonomicznym dziełem sztuki. Litery, cyfry, znaki, symbole, figury, wizerunki i wyobrażenia układają się w intymną opowieść artysty o sobie samym, o życiu, o ludziach i miejscach, o malarstwie, muzyce, filozofii i religii. Są świadectwem rozległych zainteresowań i erudycji artysty-konesera minionych epok, egzotycznych kultur, obcych języków i tajemnych wierzeń. Stanowią echa jego fascynacji dziełami dawnych mistrzów, zapis artystycznego dyskursu z twórczością artystów współczesnych, próbę sformułowania własnej teoretycznej refleksji nad kanonami i istotą sztuki. Subtelność rysunku, liryzm wyrazu, wrażliwość kolorystyczna i biegłość kompozycyjna sprawiają, że księgi dostarczają miłośnikom malarstwa satysfakcji i radości. Ich skomplikowana symbolika i wielojęzyczne, pełne odniesień do klasyki literatury, poezji, pism filozoficznych i traktatów teologicznych teksty są zaś intelektualnym wyzwaniem dla czytelników.
Zbigniew Makowski, urodzony w 1930 r. w Warszawie, studiował w latach 1950–1956 w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Kazimierza Tomorowicza. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, jest twórcą niezwykle oryginalnych, unikatowych książek, które wykonuje ręcznie, na specjalnie preparowanych papierach i płótnach, używając różnorodnych technik malarskich, rysunkowych, graficznych i kaligrafii. Makowski jest także teoretykiem sztuki i poetą. Swoje przemyślenia i utwory poetyckie, a także opisy codziennych doświadczeń umieszcza i zaszyfrowuje w pracach plastycznych. Obrał całkowicie indywidualną drogę artystyczną, nie identyfikując się do końca z żadnym z kierunków awangardowych. O niepowtarzalnym charakterze jego dzieł decydują wyjątkowo oryginalne, samodzielne zarówno na tle polskiej, jak europejskiej sztuki nawiązania do surrealizmu – podczas pobytu w Paryżu w 1962 r. Makowski spotykał się i wystawiał z członkami międzynarodowego ugrupowania „Phases”: André Bretonem, Pierre Alechinky’m, Raoulem Hausmannem, René Magritem i in.). W 1991 r. rozbudowana kompozycja Makowskiego Mirabilitas secundum diversos modos exire potest a rebus (1973-80) została podarowana przez polski rząd genewskiej siedzibie ONZ. Malarza dwukrotnie uhonorowano najbardziej prestiżowymi nagrodami przyznawanymi przez środowiska artystyczne: Nagrodą Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida (1973) oraz Nagrodą im. Jana Cybisa (1992). W roku 2012 został laureatem XI Nagrody im. Kazimierza Ostrowskiego, jednej z najważniejszych nagród dla polskich malarzy. Otrzymał ją „za ponadczasową i uniwersalną malarską wizję rzeczywistości, za ukrytą w jego obrazach poezję, magię, metafizykę form i kolorów oraz za harmonijne połączenie intelektualnego i estetycznego wymiaru sztuki". Artysta miał około stu wystaw indywidualnych w kraju i za granicą oraz uczestniczył w ponad 200 ekspozycjach zbiorowych.