Zmarł Wojciech Sikora (1956–2022)
Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Wojciecha Sikory, wieloletniego dyrektora Instytutu Literackiego Kultura w Maisons-Laffitte oraz prezesa Stowarzyszenia „Instytut Literacki Kultura”, kontynuatora działalności Jerzego Giedroycia. Publicysta, wydawca, początkowo działacz opozycji demokratycznej w Polsce, następnie działacz organizacji emigracyjnych we Francji, odznaczony Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, zmarł 4 sierpnia 2022 we Francji w wieku 66 lat.
Urodzony w Krakowie, podjął studia filozoficzne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Bardzo wcześnie zaangażował się w studencką działalność opozycyjną, szczególnie w kolportaż prasy niezależnej. Uczestniczył w zakładaniu pierwszych kół NSZZ „Solidarność”. Od czerwca 1981 r. przebywał w Paryżu, gdzie poznał Jerzego Giedroycia i podjął pracę w paryskiej „Kulturze”. Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce pozostał we Francji, gdzie uzyskał azyl polityczny.
Mieszkając we Francji nie zaprzestał działalności w polskich organizacjach emigracyjnych. Współpracował m.in. z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa oraz Sekcją Polską Radio France Internationale, był przedstawicielem na Europę australijskiej Fundacji Polcul – Polskiej Fundacji Kultury, a także sekretarzem Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce w Paryżu. Z upoważnienia Henryka Giedroycia przejął w 2010 r kierownictwo Stowarzyszenia „Instytut Literacki Kultura”, którą piastował do 2019 r. Był członkiem Kapituły Nagrody im. Jerzego Giedroycia przyznawanej przez redakcję dziennika „Rzeczpospolita”.
W Zmarłym tracimy przyjaciela Biblioteki Narodowej, entuzjastę stworzenia Archiwum „Kultury paryskiej”, a także realizacji projektu Digitalizacja Archiwum Instytutu Literackiego Kultura.
Współpracował z Biblioteką Narodową bardzo intensywnie od 2008 r., kiedy BN i Stowarzyszenie zawarły pierwszą umowę o współpracy w zakresie inwentaryzacji zasobu. Od 2016 roku, po zakończeniu poprzedniego projektu, została podpisana umowa na kolejny projekt pn. Digitalizacja Archiwum Instytutu Literackiego „Kultura” finansowany z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego efektem jest wykonanie cyfrowych reprodukcji dokumentów, listów i fotografii zebranych w zbiorach Instytutu wraz z włączeniem ich opisów bibliograficznych do katalogu Biblioteki Narodowej. Warto podkreślić, iż zgromadzony w Instytucie materiał obejmuje ponad 165 m bieżących akt i 20 m bieżących innych archiwaliów zachowanych niemal w komplecie. Są to przede wszystkim maszynopisy i rękopisy, liczne kopie maszynowe oraz kserokopie, a także komputeropisy i wydrukowane e-maile. Ogromną część stanowi korespondencja Jerzego Giedroycia oraz jego współpracowników. Pewną część zasobu stanowią wycinki prasowe i ich kopie oraz druki ulotne. Zbiór uzupełniają fotografie i materiały ikonograficzne utrwalone na innych nośnikach oraz nieliczne nagrania dźwiękowe i filmowe. Zgromadzone w Instytucie materiały dokumentują blisko 65 lat funkcjonowania unikatowego na skalę światową środowiska niepodległościowego i kulturalnego, co potwierdziło UNESCO wpisując zbiory Instytutu na listę „Pamięć świata”. Digitalizacja archiwum nie tylko jest ich wieczystym zabezpieczeniem, ale również pozwoli szerokiemu gronu badaczy zainteresowanych tematem na dostęp do dokumentów istotnych dla polskiej kultury.
Obecnie realizowana Digitalizacja Archiwum Instytutu Literackiego „Kultura” jest kontynuacją projektu realizowanego w latach 2009–2015 przez Bibliotekę Narodową we współpracy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych pod nazwą Inwentarz Archiwum Instytutu Literackiego „Kultura”. Celem tego projektu było uporządkowanie i zapewnienie właściwych warunków przechowywania bezcennej spuścizny Instytutu. Zgodnie z założeniami projektu unikatowe świadectwo historii Instytutu oraz życia polskiej emigracji politycznej w okresie powojennym zostało uporządkowane, zabezpieczone, skatalogowane i umieszczone w specjalnie zaadaptowanym budynku. Przy tej okazji Biblioteka Narodowa wydała drukowany Przewodnik po zasobie Archiwum Instytutu Literackiego „Kultura”.
W 2014 r. w gmachu głównym Biblioteki Narodowej została zorganizowana wspólnie wystawa poświęcona Jerzemu Giedroyciowi – jednemu z najwybitniejszych intelektualistów polskiej emigracji.