Jan KASPROWICZ - Aktualności - Biblioteka Narodowa

EN

Jan KASPROWICZ

W sobotę 12 grudnia minęła 155. rocznica urodzin Jana Kasprowicza – jednego z najwybitniejszych poetów polskich przełomu XIX i XX wieku. Urodził się we wsi Szymborze. Dzisiaj jest to dzielnica Inowrocławia, znajduje się w niej Dom Rodziny Jana Kasprowicza, będący oddziałem Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu.

Był jednym z czternaściorga dzieci Piotra Kasprowicza i Józefy z Kloftów. Jego ojciec był niepiśmienny, to matka dbała o edukację syna. Uczył się w Inowrocławiu i w Poznaniu, studiował we Wrocławiu i w Lipsku. Wiódł burzliwe życie. Brał udział w konspiracji, dwukrotnie aresztowany, osądzony, więziony. Trzy razy żonaty: druga żona Jadwiga zostawiła Kasprowicza i ich córki dla Przybyszewskiego, trzecia Maria Buninówna (zwana Marusią) – z którą ożenił się w 1911 – była od niego prawie dwadzieścia lat młodsza, a ponadto była Rosjanką. W roku 1921 Kasprowicz doszedł do godności rektora Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Ostatnie trzy lata życia spędził w Zakopanem w domu na Harendzie, który kupił za pieniądze zarobione przekłami Szekspira. Zmarł 1 sierpnia 1926 roku. Pochowany został na starym zakopiańskim cmentarzu na Pęksowym Brzyzku, a w 1933 roku prochy poety przeniesiono do mauzoleum na Harendzie zbudowanym według projektu Karola Stryjeńskiego z inicjatywy Marii Kasprowiczowej, przy wsparciu Leopolda Staffa i Kornela Makuszyńskiego. W roku 1950 wdowa po poecie założyła w domu na Harendzie muzeum, działające do dzisiaj.

Jan Kasprowicz to czołowy przedstawiciel Młodej Polski, w którego twórczości poetyckiej można zauważyć elementy: modernizmu, symbolizmu, katastrofizmu, naturalizmu. Do jego najwybitniejszych osiągnięć twórczych zalicza się tomy wierszy z wczesnego okresu: Z chałupy (1887) i Z chłopskiego zagonu (1891), a także Anima Lachrymans (1894). Wielkie uznanie przyniosły mu zbiory poetyckie Krzak dzikiej róży (1898) oraz wydane już na początku XX wieku zbiory hymnów, w których odszedł od klasycystycznej składni, w stronę wiersza wolnego: Ginącemu światuSalve Regina, a także tom prozy poetyckiej O bohaterskim koniu i walącym się domu oraz dramat Marchołt gruby a sprośny. Zawdzięczamy mu również pionierskie przekłady z różnych języków, m.in. Ajschylosa i Eurypidesa, Byrona, Marlowe’a, Keatsa i Yeatsa, Rimbauda i Maeterlincka, a także d’Annunzia. Z wielkim uznaniem krytyków i czytelników spotkały się jego ostatnie książki Chwile, Księga ubogich oraz Mój świat (wydany w 1926, po śmierci autora). Za życia widziano w nim nowego wieszcza, następcę Adama Mickiewicza.

W zbiorach Biblioteki Narodowej znajdują się rękopisy Jana Kasprowicza, między innymi: Salve Regina, Judasz, Hymn św. Franciszka z Asyżu, ponadto rękopisy utworów z cyklu Mój świat.

UDOSTĘPNIJ:

Aktualności

Pan Herbert – podróżnik. Grudniowe oprowadzania kuratorskie

czytaj więcej o Pan Herbert – podróżnik. Grudniowe oprowadzania kuratorskie

Lista rankingowa Kierunku interwencji 1.1. Zakup i zdalny dostęp do nowości wydawniczych NPRCz 2.0 na lata 2021–2025 drugiego naboru zaakceptowana

czytaj więcej o Lista rankingowa Kierunku interwencji 1.1. Zakup i zdalny dostęp do nowości wydawniczych NPRCz 2.0 na lata 2021–2025 drugiego naboru zaakceptowana