Archiwum Tomasza Lacha w Bibliotece Narodowej
Tomasz Lach, syn Zofii Komedowej-Trzcińskiej przekazał w darze Zakładowi Rękopisów Biblioteki Narodowej cenne materiały ze swojego prywatnego archiwum.
Lach – autor wydanej w roku 2013 książki Ostatni tacy przyjaciele. Komeda, Hłasko, Niziński – ofiarował BN przede wszystkim materiały związane z osobą Krzysztofa Komedy: jego fotograficzne portrety wykonane przez Marka Karewicza, Wojciecha Plewińskiego i Marka Nizińskiego, plakaty zapowiadające koncerty pianisty w Niemieckiej Republice Demokratycznej w roku 1966, a także liczne pamiątki. Należą do nich: niewielki metalowy puchar dla najlepszego zespołu Jazz-Festiwal Sopot 1956, pocztówka od Wiesława Dymnego, banknot jednodolarowy z autografem Komedy, półdolarówka z roku 1966 ofiarowana przez Romana Polańskiego, długopis firmy płytowej CBS i miniaturowa narta z butem – prezenty od Marka Hłaski. Oprócz tego: talizman muzyka – srebrny ryngraf z wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej, jego zegarekfirmy Atlanticz 1958 roku czy niemiecka walizkowa maszyna do pisania, zakupiona przez Zofię Komedową, a następnie pożyczona Markowi Hłasce. A do tego notes Zofii z adresami i telefonami przyjaciół i znajomych, w większości z kręgów muzycznych oraz literackich, wreszcie teczka z maszynopisami wspomnień o Komedzie spisanych przez krytyków jazzowych Jana Poprawę i Krystiana Brodackiego oraz poetę i tłumacza Józefa Waczkowa. Mamy tu również tomik wierszy tego ostatniego Rzecz jasna noc z 1971 z dedykacją dla Zofii Komedowej.
Dar obejmuje ponadto maszynopisy utworów dramatycznych i poetyckich Anny Świrszczyńskiej oraz Andrzeja Brauna z lat pięćdziesiątych przekazanych małżeństwu Komedów oraz maszynopisy scenariuszy filmowych (np. Noża w wodzie, Prawa i pięści, Zbrodniarza i panny), do których Komeda skomponował ścieżkę dźwiękową.
Osobną uwagę zwracają pamiątki po zmarłym samobójczą śmiercią fotografiku Marku Nizińskim: jego aparat fotograficzny marki Yashica i lornetka ofiarowana mu przez słynnego amerykańskiego aktora Freda Astaire’a oraz pamiątki po Marku Hłasce: prywatny egzemplarz Pisma Świętego wydanego w roku 1957 przez Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne oraz podróżny krucyfiks z drewna, z którym autor Pierwszego kroku w chmurach nie rozstawał się podczas pobytu na emigracji.
Dar uzupełnia zestaw prawie stu pięćdziesięciu fotografii różnych autorów, przedstawiających popularnych w latach sześćdziesiątych muzyków jazzowych – polskich (są tu: Andrzej Kurylewicz, Andrzej Trzaskowski, Mieczysław Kosz, Adam Makowicz, Zbigniew Namysłowski, Tomasz Stańko) i zagranicznych (np. Karin Krog i Beryl Bryden, Stan Getz i Albert Mangelsdorff). Między nimi zdjęcia Leopolda Tyrmanda, autora książki U brzegów jazzu (to on wymyślił nazwę warszawskiego festiwalu Jazz Jamboree) oraz Wojciecha Młynarskiego.
Materiały ofiarowane teraz przez Tomasza Lacha uzupełniają archiwum Krzysztofa Komedy złożone w roku 2011 w Bibliotece Narodowej przez jego spadkobierców: siostrę muzyka Irenę Orłowską (zmarłą w roku 2013) i samego Tomasza Lacha.