Tadeusz Gajcy - Aktualności - Biblioteka Narodowa

EN

Tadeusz Gajcy

Gajcy przed wojną uczył się w gimnazjum oo. Marianów na Bielanach. Studiował polonistykę na podziemnym Uniwersytecie Warszawskim. Żołnierz Armii Krajowej i członek konspiracyjnej organizacji Konfederacja Narodu. 25 maja 1943 z okazji 400. rocznicy śmierci Mikołaja Kopernika razem z Wacławem Bojarskim i Zdzisławem Stroińskim zorganizowali akcję składania kwiatów pod pomnikiem astronoma. Jeden z głównych autorów „Sztuki i Narodu”. Na łamach tego pisma zadebiutował w 1942 r. wierszem zatytułowanym Wczorajszemu, a po aresztowaniu i rozstrzelaniu Andrzeja Trzebińskiego przez gestapo, objął funkcję redaktora naczelnego. Drukował tutaj – pod pseudonimami Karol Topornicki i Roman Oścień – nie tylko wiersze, ale także prozę, artykuły publicystyczne i literackie recenzje.

W czasie powstania warszawskiego walczył na Starym Mieście. Zginął 16 sierpnia 1944 – razem ze swoim przyjacielem Zdzisławem Stroińskim – w wysadzonej przez hitlerowców placówce przy ulicy Przejazd 1/3 (dzisiaj ul. Gen. Andersa, znajduje się w tym miejscu kino „Muranów”). Jego zwłoki ekshumowano w 1946 r. i złożono w kwaterze powstańczej na cmentarzu wojskowym na Powązkach.

Do jego najwybitniejszych utworów należą poematy Do potomnego, Widma (wydany konspiracyjnie na powielaczu w roku 1943) oraz Misterium niedzielne czytane przez autora podczas okupacji na tajnych spotkaniach literackich, dramat Homer i Orchidea, a także wiersze: Temu, który przyjdzie, Śpiew murów, Przed odejściem, Wezwanie. Wydany w 1944 r. tom wierszy Grom powszedni opatrzony został ze względów konspiracyjnych informacją, że opublikowano go nakładem Biblioteki Poetyckiej w Poznaniu w roku 1937. W zbiorach Biblioteki Narodowej znajdują się rękopisy jego wierszy z tego właśnie tomu, a także rękopiśmienne juwenilia, wspomniane poematy oraz dramaty Homer i Orchidea, a także szkice, w tym głośny tekst O wawrzyn, fragment nieukończonej powieści Trzy śmierci. Ponadto liczne notatki z wykładów i lektur.

UDOSTĘPNIJ:

Aktualności

Pan Herbert – podróżnik. Grudniowe oprowadzania kuratorskie

czytaj więcej o Pan Herbert – podróżnik. Grudniowe oprowadzania kuratorskie

Lista rankingowa Kierunku interwencji 1.1. Zakup i zdalny dostęp do nowości wydawniczych NPRCz 2.0 na lata 2021–2025 drugiego naboru zaakceptowana

czytaj więcej o Lista rankingowa Kierunku interwencji 1.1. Zakup i zdalny dostęp do nowości wydawniczych NPRCz 2.0 na lata 2021–2025 drugiego naboru zaakceptowana