Sprawozdanie Biblioteki Narodowej za rok 2012
Szanowni Państwo,
pragniemy zaprezentować Sprawozdanie Biblioteki Narodowej za rok 2012, zawierające komplet informacji na temat gromadzenia, udostępniania, opracowywania, konserwacji i ochrony zbiorów, a także prac naukowych, przedsięwzięć kulturalnych i promocyjnych podejmowanych przez Narodową Książnicę w minionym roku.
Pobierz Sprawozdanie Biblioteki Narodowej za rok 2012 w pliku PDF
Postęp technologiczny i nowe oczekiwania czytelników wymagają stałych inwestycji w Centralnej Bibliotece Państwa. Pierwszy etap realizacji tych planów – remont gmachu głównego rozpoczął się od wymiany fasad, okien oraz instalacji wewnątrz budynków. O skali przedsięwzięcia najlepiej świadczą liczby. Wymieniono 12 tysięcy lamp, 1100 kaloryferów, docieplono 14 tysięcy m² ścian i stropodachów oraz ponad 6 tys. m² ścian osłonowych i ślusarki aluminiowej. To dopiero zapowiedź zmian w wizerunku i funkcjonalności Narodowej Książnicy.
Ubiegły rok okazał się znakomity dla kolekcji rękopisów, która wzbogaciła się o archiwum osobiste noblisty Czesława Miłosza, archiwa Agnieszki Osieckiej, Jerzego Turowicza i Kazimierza Wyki oraz wiele mniejszych spuścizn i pojedynczych dokumentów, wśród nich o nieznany list Adama Mickiewicza z 1841 r. Inne kolekcje BN powiększyły się o nowe, cenne publikacje, m.in. o pierwsze znane na świecie egzemplarze polskich książek. Do zbiorów BN zakupiono jedną z najwspanialszych kolekcji starych druków w Polsce, należącą do rodu Tarnowskich z Dzikowa.
Dzięki specjalnej dotacji Bogdana Zdrojewskiego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, BN dokonała zakupu kilkunastu tysięcy książek obcych z zakresu humanistyki i nauk społecznych. Dotacja umożliwiła też nabycie najważniejszych baz danych, dzięki którym można już dziś uznać, że BN nie tylko umożliwia dostęp do całej polskiej produkcji wydawniczej i najcenniejszych spuścizn rodzimych twórców, ale także posiada nowoczesny i w miarę kompletny warsztat dla prac badawczych.
Rok 2012 okazał się bardzo owocny dla działań BN wynikających ze współpracy zagranicznej. Podpisana z Zarządem Muzeów w Katarze umowa przewiduje hojne sfinansowanie pełnej edycji naukowej (w trzech wersjach językowych) bardzo ważnego dla kultury Wschodu rękopisu Wacława Seweryna Rzewuskiego O koniach wschodnich pochodzących od ras arabskich. Jest to największy w dziejach BN i jeden z największych w polskiej humanistyce zagraniczny grant przeznaczony na prace badawcze.
Warto zwrócić uwagę na wspaniale rozwijającą się akcję przekazywania innym bibliotekom, zwłaszcza bibliotekom instytutów naukowych w całej Polsce, liczących ponad milion jednostek dubletów ze zbiorów BN. W 2012 r. przekazano prawie 145 tysięcy pozycji – dwa razy więcej niż w roku 2011. Należy pamiętać, że we wcześniejszych latach przekazywano ich jedynie około 5 tysięcy.
W 2012 r. kontynuowano żmudne nadrabianie zaległości w unowocześnianiu serwisu bibliograficznego. Przede wszystkim zakupiono najnowsze oprogramowanie do katalogowania Sierra. Dzięki realizacji tej transakcji możliwe będzie udostępnienie w 2013 r. wszystkich baz danych BN wspólnie. Wiąże się to jednak ze żmudną i trudną migracją wielu milionów opisów bibliograficznych i kartotek.
Rok 2012 był przełomowy pod względem tempa i organizacji katalogowania książek wpływających do BN. Od 1 stycznia 2012 r. pełne katalogowanie każdej książki, wpływającej do BN w ramach egzemplarza obowiązkowego odbywa się w czasie nie dłuższym niż 24 godziny . Tym samym zrealizowany został postulat czytelników, wydawców oraz krajowych i międzynarodowych gremiów bibliotekarskich, aby szybko dostarczać poprawne opisy bibliograficzne. Jesteśmy pierwszą biblioteką narodową na świecie, która osiągnęła tak krótki czas katalogowania, bez szkody dla jego jakości.
Był to także dobry rok dla prac nad retrokonwersją zbiorów. Dzięki utworzeniu Zespołu Zadaniowego Korpus Publikacji Polskich, prace nad retrokonwersją przebiegały szybciej. W 2012 r. do zintegrowanego systemu bibliotecznego wprowadzono łącznie 455 tysięcy opisów różnych typów dokumentów. Dla porównania: w 2011 r. do systemu wprowadzono 410 tysięcy opisów, a w 2005 r. – 86 tysięcy.
Oddaję kolejny raport o działalności Biblioteki Narodowej z przekonaniem dobrze wypełnionego obowiązku przez instytucję, którą kieruję. Pozostaję z nadzieją, że Czytelnicy podzielą moją ocenę. Zachęcam serdecznie do lektury Sprawozdania.
dr Tomasz Makowski
dyrektor Biblioteki Narodowej