Cechy i struktura MARC
Format MARC jest strukturą służącą do zapisu danych w postaci kodów i informacji słownych. Format nie daje wytycznych dotyczących zasad katalogowania, czyli doboru i reguł formułowania informacji bibliograficznych. Stanowi jedynie rodzaj „matrycy”, w której te dane są rejestrowane i przechowywane. Zasady opisu bibliograficznego, tworzenia kontrolowanych punktów dostępu (np. deskryptorów) itp. stanowią odrębne opracowania (zob. zakładka „Katalogowanie”).
W formacie MARC kluczową rolę stanowi:
- struktura – określona fizyczna postać rekordu na nośniku elektronicznym (normy: ANSI/NISO Z39.2-1994 (R2016) Information Interchange Format, ISO 2709:2008 Information and documentation – Format for information exchange, PN-ISO 2709:2010 Informacja i dokumentacja – Format do wymiany informacji)
- znaczniki treści – elementy identyfikujące i charakteryzujące dane zawarte w rekordzie, umożliwiające prawidłową ich interpretację (etykiety pól, wskaźniki, kody podpól)
- zawartość – konkretne dane (informacje) sformułowane zgodnie z przyjętymi zasadami, które należy stosować razem z dokumentacją formatu (zalecenia krajowe i międzynarodowe są treścią osobnych opracowań np. ISBD).
Główne cechy rekordu w formacie MARC to:
- zmienna długość rekordu i jego elementów,
- podział na jednoznacznie identyfikowane pola i podpola,
- obecność wskaźników,
- powtarzalność pól i podpól.
Format składa się z następujących elementów:
- etykiety rekordu – zawierającej zakodowane informacje o rekordzie, umożliwiające jego prawidłowe przetwarzanie przez system (pozycje znakowe od 00 do 23)
- tablicy adresów – informacji pozwalających na identyfikację i lokalizację poszczególnych danych w rekordzie (pozycja znakowa 24).
- pól danych rekordu – oznaczonych 3-znakowymi etykietami, które identyfikują zawartość pól (np. 100, 245), które dzielimy na:
- pola stałej długości – pola danych kontrolnych (001-008) – składające się z kodowanych pozycji znakowych o ustalonej długości i formacie (np. format zapisu daty)
- pola zmiennej długości (010-999) – obejmują wskaźniki (decydujące głównie o wyświetleniu lub indeksacji pól) i podpola, w których podaje się określone przez format dane.