Zasady nadawania ISBN - Biblioteka Narodowa

Skrócone zasady nadawania Międzynarodowego Znormalizowanego Numeru Książki – ISBN 2007

Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki – ISBN (International Standard Book Number) służy do jednoznacznej identyfikacji wydawcy i wydawanych przez niego wydawnictw zwartych.

• Przydział numerów ISBN jest bezpłatny.
• Przynależność do systemu numeracji ISBN jest dobrowolna.
• Informacja o przydzielonych numerach oraz nazwie i adresie wydawcy przekazywana jest do International ISBN Agency w Londynie. Jest również dostępna publicznie w ośrodkach informacji bibliotecznej.

Zespół Zadaniowy ds. znormalizowanych numerów wydawnictw ISBN i ISMN nadaje numery identyfikacyjne wydawcom działającym na terenie Polski oraz przydziela pule Międzynarodowego Znormalizowanego Numeru Książki (ISBN).

• Aby uzyskać numery ISBN wydawca powinien zarejestrować się w serwisie e-ISBN. 
• Wnioski o nadanie numerów ISBN przyjmowane są tylko elektronicznie.
• Otrzymaną pulę numerów ISBN wydawca wykorzystuje aż do jej wyczerpania wyłącznie do oznaczania własnej produkcji wydawniczej.

Zmiana numerów ISBN z 10-cyfrowych na 13-cyfrowe

• Od roku 2007 przydzielane są wyłącznie numery 13-cyfrowe.
• 10 cyfrowe numery ISBN, które wydawca otrzymał wcześniej, i których jeszcze nie nadał publikacjom, powinny być nadal przez wydawcę używane do czasu ich wyczerpania – konieczna jednak jest ich konwersja na nową 13-cyfrową formę. Należy je przeliczyć ze względu na zmianę ostatniej cyfry, która jest znakiem kontrolnym. Samo dodanie prefiksu 978 do używanego wcześniej 10-cyfrowego numeru ISBN nie tworzy prawidłowego, 13-cyfrowego numeru, nie wolno więc go nadawać nowej publikacji.
• W serwisie e-isbn wyświetlają się wyłącznie numery 13-cyfrowe.
• Jeśli wydawca otrzymał numery jeszcze w wersji 10-cyfrowej – po zarejestrowaniu się w serwisie e-isbn i wniesieniu swoich numerów – w panelu wydawcy wyświetlą się wyłącznie ich odpowiedniki 13-cyfrowe.

Przykłady typów wydawnictw zwartych, którym można nadawać numery ISBN:

• drukowane książki i broszury (i ich różne formy produktu)
• publikacje w alfabecie Brailleʼa
• publikacje o określonym zakończeniu, których wydawca nie zamierza kontynuować lub regularnie aktualizować
• mapy
• filmy edukacyjne i instruktażowe, wideo i przezrocza
• książki mówione na kasetach, płytach CD lub DVD
• publikacje elektroniczne zarówno na nośnikach fizycznych (takich jak taśmy czytelne maszynowo, dyskietki czy CD-ROM-y) jak i w Internecie
• cyfrowe kopie drukowanych publikacji książkowych
• publikacje w postaci mikroform
• oprogramowanie edukacyjne lub instruktażowe
• publikacje multimedialne (jeśli podstawowym ich składnikiem jest tekst).

Przykłady typów materiałów, którym nie zaleca się nadawania numerów ISBN:

• zasoby ciągłe (np. wydawnictwa ciągłe, serie bez określonego terminu zakończenia i zasoby aktualizowane)
• dzieła abstrakcyjne
• druki ulotne (np. materiały reklamowe, katalogi handlowe, aukcyjne itp.)
• druki muzyczne
• druki i foldery artystyczne bez strony tytułowej i tekstu
• dokumenty osobowe (takie jak elektroniczne życiorysy lub charakterystyki osobowe)
• pocztówki i kartki okolicznościowe
• nagrania muzyczne
• oprogramowanie przeznaczone dla celów innych niż edukacyjne lub instruktażowe
• elektroniczne tablice ogłoszeń
• e-maile i inne rodzaje korespondencji elektronicznej
• gry.

Numerów ISBN nie nadaje się wydawnictwom ciągłym oraz drukom muzycznym.

Numer ISBN powinien być wydrukowany na odwrocie strony tytułowej i na 4 stronie okładki.

Wydawca powinien informować o każdym wykorzystanym numerze ISBN oraz o wszelkich zmianach w swojej nazwie lub adresie przez serwis e-ISBN.

Komunikat Biblioteki Narodowej w sprawie ISBN na dodrukach

Zasady i tryb właściwego oznaczenia numerem ISBN wydawnictw zwartych oraz pewnych typów powiązanych z nimi i rozpowszechnianych produktów są określone w normie PN-ISO 2108:2006 z grudnia 2006 roku Międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN).

Nie można nakładać obowiązku wymiany ISBN na dodruk książek, ponieważ jest to sprzeczne z punktem 5.6 normy PN-ISO 2108:2006, który brzmi: „Odrębny ISBN należy nadać publikacji, której jakakolwiek część lub części znacząco zmieniły się. Odrębny ISBN należy nadać, jeśli zmienił się tytuł publikacji. Jeśli wydanie, forma produktu lub wydawca danej publikacji pozostają niezmienione nie należy nadawać jej nowego numeru ISBN. Nie należy nadawać nowego numeru ISBN w przypadku zmiany ceny danej publikacji lub drobnych zmian, takich jak korekty błędów drukarskich".

Zasady i tryb dotyczące właściwego sposobu opracowania statystyki wydawnictw, w tym kluczowe definicje „dodruku" oraz „wznowienia", są określone w normie ISO 9707:2008 „Statystyka produkcji i dystrybucji książek, gazet, czasopism i publikacji elektronicznych" (Statistics on the production and distribution of books, newspapers, periodicals and electronic publications).

Wznowienie (ang. re-edition, fr. réédition): publikacja różniąca się od wydań poprzednich zmianami wprowadzonymi w treści (wydanie przejrzane) lub w kompozycji (nowe wydanie) i wymagająca nowego numeru ISBN (ISO 9707:2008 punkt 2.34).

Dodruk (ang. reprint, fr. réimpréssion): nowy nakład bez żadnych zmian w formie fizycznej, w treści ani w kompozycji (poza poprawieniem błędów drukarskich), który nie wymaga nowego numeru ISBN. (ISO 9707:2008 punkt 2.35).

Z definicji przytoczonych powyżej wynika, że zależnie od okoliczności danego przypadku mamy do czynienia albo z dodrukiem, albo ze wznowieniem. Nie można zatem zgodzić się na sformułowanie „Dodruki traktowane są jak wznowienie" zawarte w komunikacie Polskiej Izby Książki z 17 stycznia 2011 roku (Komunikat ze spotkania wydawców z dystrybutorami, 14.01.2011 oraz opinia Kancelarii Prawnej w sprawie VAT).

Opracowano na podstawie: The International Standard ISO 2108:2005 oraz ISBN User`s Manual, International edition, Fifth ed. 2005

 

Archiwalna baza adresowa ISBN

Baza adresowa ISBN (do 26.09.2014). Wydawcy rejestrowani po 27.09.2014 – wyszukiwanie wyłącznie przez serwis e-ISBN.