„Balladyna” uhonorowana wpisem na Polską Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata”
Rękopis Balladyny Juliusza Słowackiego – arcydzieło polskiego dramatu epoki romantyzmu – został uhonorowany wpisem na Polską Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata”.
Balladyna, a raczej Balladina – bo tak pierwotnie został zatytułowany rękopis jednego z najpopularniejszych dzieł Juliusza Słowackiego – została zapisana ręką samego autora. Powszechnie znany wśród polskich czytelników utwór łączy w sobie tragedię i komedię, fantastykę i ludowość oraz ironię. Podejmuje tematykę zbrodni, sprawiedliwej kary i niszczącej siły władzy. Od ponad 150 lat pozostaje jednym z najczęściej wystawianych na polskich scenach tekstów dramatycznych. Dzieło Słowackiego jest też stale obecne w kanonie lektur szkolnych, a w roku 2020 było tematem Narodowego Czytania.
Rękopis jest kompletnym czystopisem dramatu, który został podarowany przez autora Józefowi Alojzemu Reitzenheimowi (1809–1883). O najwcześniejszych jego losach informuje notatka właściciela: Rękopism własnoręczny Słowackiego darowany przez niego przyjacielowi jego panu Józefowi Reitzenheimowi, a przez tego mnie, w Paryżu w kwietniu 1874. St. Tarnowski. Biblioteka Narodowa zakupiła rękopis od Zdzisława Tarnowskiego, bratanka Stanisława, w 1937 roku.
Ze względu na swoją wyjątkową wartość dokument ten pozostaje pod specjalną ochroną. Oryginalny rękopis został zdigitalizowany, dzięki czemu można go obejrzeć w bibliotece cyfrowej polona.pl.
Prestiżowa Lista obejmuje najcenniejsze zabytki piśmiennictwa związane z ważnymi wydarzeniami z historii Polski. Program „Pamięć Świata” powstał z inicjatywy UNESCO w 1992 roku. Jego celem jest utrwalanie znaczenia wielowiekowego dziedzictwa dokumentacyjnego ludzkości. Program zwraca uwagę na konieczność ochrony dokumentów o szczególnym znaczeniu historycznym, które stanowią świadectwo naszej kultury i cywilizacji. Wyróżnione w tym roku wpisem na Listę Krajową obiekty będą stopniowo ujawniane na stronie internetowej pamiecpolski.archiwa.gov.pl, a pełna lista uhonorowanych skarbów dziedzictwa zostanie zaprezentowana 9 czerwca.
Balladyna, obok Tek Górskiego, jest drugim obiektem wpisanym na Listę w tym roku.
W poprzednich latach wpisem na Listę uhonorowano wyjątkowe obiekty z zasobu polskich archiwów, bibliotek i innych polskich instytucji w kraju i za granicą. Ze zbiorów Biblioteki Narodowej wpisano dotąd: Kronikę Galla Anonima, Kazania świętokrzyskie, Rocznik świętokrzyski dawny, rękopis Przedwiośnia Stefana Żeromskiego, pierwodruk broszury Józefa Pawlikowskiego Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość? oraz pochodzący z 11 listopada 1918 roku afisz Rady Regencyjnej obwieszczający przekazanie Józefowi Piłsudskiemu władzy wojskowej w odrodzonej Polsce. Na tworzonej osobno Światowej Liście „Pamięci Świata” znajdują się jeszcze dwa obiekty ze zbiorów BN: rękopisy Fryderyka Chopina i Kodeks supraski.
Zdjęcia Balladyny: Licencja CC Uznanie autorstwa 4.0