Korespondencja Księgarni Polskiej we Lwowie
Kolejny tom korespondencji Księgarni Polskiej we Lwowie zawiera dokumenty związane z działalnością i kontaktami zawodowymi Adama Dominika Bartoszewicza, założyciela tej placówki.
Publikacja uzupełnia wydaną w roku 2020 przez Bibliotekę Narodową Korespondencję zawodową Księgarni Polskiej Bernarda Połonieckiego we Lwowie, chronologicznie poprzedzając udokumentowaną tam aktywność Połonieckiego – sukcesora dzieła Bartoszewicza.
Zamieszczone w zbiorze listy – nacechowane emocjami ich autorów, wynikającymi z trudnych, często pełnych napięć sytuacji organizowania rynku księgarskiego we Lwowie – stanowią tylko fragment korespondencji prowadzonej przez Bartoszewicza. Jest ona niewątpliwie świadectwem zasług wydawcy dla rozwoju polskiego rynku wydawniczego i księgarskiego, dowodzi jego prekursorskiej roli w tworzeniu trwałych podstaw funkcjonowania Księgarni Polskiej we Lwowie, obecnej w krajobrazie miasta nieprzerwanie od 1872 do września 1939 roku.
Książka odsłania początki zabiegów wydawcy wokół stworzenia pisma literackiego i związanej z nim taniej serii przedruków, a także plany założenia księgarni, pozwala śledzić starania Bartoszewicza – powstańca z 1863 roku, owładniętego ideą pracy zmierzającej do podniesienia poziomu oświaty polskiego społeczeństwa – o nawiązanie kontaktów z pisarzami, uczonymi, edytorami.
Dokumenty ukazują więc wydawniczą codzienność, oddając nie tylko twórczą atmosferę skupienia i umysłowego pobudzenia, ale i zmagania z trudnościami finansowymi, żmudną pracę nad korektami, a także często niełatwe relacje z autorami, nieporozumienia, spory prawne, a nawet żale o błędy drukarskie czy korektorskie.
Założyciel Księgarni Polskiej okazuje się przy tym wytrwałym orędownikiem rozwoju czytelnictwa, któremu leży na sercu wykształcenie nawyku czytania już u młodych odbiorców: „Zresztą cóż jest właściwszego nad to, ażeby młodzież czytała, poznawała to co naród na drodze umysłowej wypracował? Starsi już czytali i tylko z wiekiem stali się ociężali, rozmaite przeszkody nieraz stoją im na zawadzie – ale młodzież jeszcze powinna czytać i nie ma żadnych przeszkód”.
Prawdziwa dbałość o czytelników, językowa staranność i zaangażowanie społeczne, widoczne w listach i publikacjach Bartoszewicza, sprawiają, że Korespondencja Księgarni Polskiej, stanowiąc ciekawe źródło historyczne, pozwala poznać pejzaż literacki ówczesnego Lwowa.