Aktualności
Kapituła Nagrody Skrzydła IT w Administracji przyznała nagrodę w kategorii e-Kultura i e-Edukacja projektowi „Patrimonium”
Październik 2020
Projekt „Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej”, zakończony w styczniu 2020 roku, wzbogacił zasoby biblioteki cyfrowej POLONA o ponad milion obiektów cyfrowych należących do domeny publicznej – książek, czasopism, rękopisów, starodruków, map, rysunków, grafik, fotografii, pocztówek, nut i druków ulotnych. Są wśród nich m.in.: autografy najważniejszych twórców polskiego piśmiennictwa, rękopisy muzyczne Fryderyka Chopina, pierwsze wydanie O krasnoludkach i o sierotce Marysi Marii Konopnickiej czy Nowy Testament z VIII wieku – najstarszy rękopis pergaminowy w BN. Kontynuacją projektu jest „Patrimonium – zabytki piśmiennictwa”.
Skrzydła IT w Administracji co roku trafiają do realizatorów projektów, które pod względem sposobu wdrożenia i osiągniętych korzyści mogą stanowić wzór do naśladowania. Celem nagrody jest wyróżnienie instytucji, które poprzez zrealizowane projekty ułatwiły dostęp do usług publicznych, poprawiły jakość obsługi oraz komunikację z obywatelami i innymi urzędami. Szczegółowe informacje na temat nagrody znajdują się na tej stronie.
Organizatorem konkursu jest miesięcznik „IT w Administracji”, a honorowy patronat nad Nagrodą objęło Ministerstwo Cyfryzacji.
Konferencja prasowa POLONA/3 miliony
Grudzień 2019
Podczas konferencji w Pałacu Rzeczypospolitej, przy publiczności szczelnie wypełniającej Salę Kariatyd, dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski podsumował projekt digitalizacji zbiorów Biblioteki Narodowej i Biblioteki Jagiellońskiej: „Dzięki Patrimonium POLONA to teraz 3 miliony obiektów – jest to największa biblioteka cyfrowa w Polsce, trzecia w Europie. Mamy w POLONIE zbiory od II wieku i najnowocześniejsze oprogramowanie, zbliżamy się do 20 milionów skanów rocznie, a nasi czytelnicy zyskali teraz dostęp do tak wielu materiałów jak profesorowie z Cambridge czy Oxfordu. Spełniają się nasze bibliotekarskie marzenia”.
Jak przyznał premier Piotr Gliński, minister kultury, „Patrimonium jest rzeczywiście nie do przecenienia, jeśli chodzi o znaczenie dla polskiej kultury. Ale to także doskonale wydane prawie sto milionów. Projekt był przeprowadzony efektywnie, profesjonalnie i najtaniej jak można”.
Bezpłatne e-booki w POLONIE
Grudzień 2019
Dzięki projektowi „Patrimonium” do końca roku zbiory Cyfrowej Biblioteki Narodowej POLONA powiększą się o 90 e-booków, dostępnych do pobrania w formatach EPUB oraz MOBI.
Wyboru dokonali sami czytelnicy – wśród autorów publikacji, które otrzymały największą liczbę głosów, znaleźli się klasycy literatury światowej (Michaił Bułhakow, Giovanni Boccaccio, Anatole France, Gustave Flaubert, Emile Zola, Oscar Wilde, Charles Dickens), filozofii (Epiktet, John Stuart Mill, Friedrich Nietzsche) czy literatury fantastycznej i przygodowej (Walter Scott, Edgar Wallace, Thomas Mayne Reid).
Ulubieńcem czytelników okazał się Tadeusz Boy-Żeleński – na czytniki trafi aż sześć tomów jego autorstwa. Obok czołowych polskich publicystów i komentatorów kultury (Stanisław Brzozowski, Karol Irzykowski, Kazimiera Bujwidowa, Andrzej Niemojewski) oraz godnych przypomnienia twórców poezji polskiej, wśród zwycięzców znaleźli się także autorzy poradników, twórcy literatury dla dzieci i młodzieży, przewodnicy oraz podróżnicy. W zestawieniu nie zabrakło miejsca na książkowe ciekawostki i kurioza stanowiące obyczajowe dokumenty minionych epok. Ich odkrywanie pozostawiamy Państwu.
E-booki można pobierać pod adresem: polona.pl. Już niebawem po odnalezieniu w zbiorach Cyfrowej Biblioteki Narodowej POLONA którejś z wymienionych niżej publikacji, a następnie po kliknięciu widocznej w prawym górnym rogu ikony „Pobierz”, na ekranie pojawią się propozycje formatów na czytniki: PDF, EPUB oraz MOBI. Nie ma konieczności logowania, a wszystkie e-booki są udostępniane bezpłatnie.
Zwycięzcy głosowania:
LITERATURA DLA DZIECI
- O sewcykowy dusycce (1917), Antoni Piotrowski
- Czarny szyb znowu działa (1936), Jerzy Mariusz Taylor
- O wilcku (1917), Antoni Piotrowski
- Błękitny żagiel (1932), Jerzy Mariusz Taylor
- Joch: dzieje małego niedźwiedzia (1931), Ernest Thompson Seton
- Japońskie bajki (ok. 1904), Leon Sternklar
- Djabelska wyspa (1931), Mayne Reid
- Jeździec bez głowy (1922), Mayne Reid
- Połów potworów morskich (1884), Mayne Reid
- W krainie czerwonoskórych i inne opowiadania (1936), Michał Marczewski
- W kraju mężnych Boerów (1920), Eginhard von Barfuss
- Bajki polskie dla grzecznych dzieci (1932), Edmund Jezierski
- Dwaj chłopcy z filmu (1933), Zofia Dromlewiczowa
- Anielka w mieście (1934), Janina Zawisza-Krasucka
- Ciekawe przygody Kłamalskiego (b.r.)
LITERATURA PIĘKNA: PROZA
- Pod dachami Paryża (1930), Zofia Dromlewiczowa
- Biała gwardia (1928), Michaił Bułhakow
- Labirynt miłości albo Skrzeczący kruk (1930), Giovanni Boccaccio
- Sinobrody i jego siedem żon (1922), Anatole France
- Marzenie (1925), Emile Zola
- Rozkosze życia (1932), Emile Zola
- Listopad (1920), Gustave Flaubert
- Czarny karzeł (1875), Walter Scott
- Mahmudek (1860), Władysław Strzelnicki
- Piotruś (1920), Anatole France
ROZMAITOŚCI
- O odpowiedzialności karnej zwierząt (1882), Edmund Krzymuski
- O koniu (1920), Kajetan Stefanowicz
- Szlachta w świetle własnych opinii (1880), Władysław Smoleński
- Czy kobieta powinna mieć te same prawa co mężczyzna (1909), Kazimiera Bujwidowa
- Pokarm czy trucizna? Rzecz o wpływie złych książek (1900)
- Poddaństwo kobiet (1870) John Stuart Mill
- Dziesiąta muza (1924), Karol Irzykowski
- Najnowszy zbiór powinszowań na wszystkie uroczystości familijne (1874)
- Chaplinada (1928), Konstanty Jankowski
- Kościół i Rzeczpospolita (1907), Anatole France
- Sztuka i życie (1922), Oscar Wilde
- Sprawa spoczynku niedzielnego (1918), Andrzej Niemojewski
- Katechizm wolnego myśliciela (1914), Andrzej Niemojewski
- Mózg i płeć. Studia z literatury francuskiej. Seria 1. (1926), Tadeusz Boy-Żeleński
- Mózg i płeć. Studia z literatury francuskiej. Seria 2. (1928), Tadeusz Boy-Żeleński
- Mózg i płeć. Studia z literatury francuskiej. Seria 3. (1928), Tadeusz Boy-Żeleński
- Pijane dziecko we mgle (1928), Tadeusz Boy-Żeleński
- Plotki, plotki... (1927), Tadeusz Boy-Żeleński
- Narodziny tragedii (1939), Friedrich Nietzsche
- Welocypedy i cykliści (1892), tłum. Vicomte Berry
- Podręcznik. Pamiętnik moralności stoickiej (1912), Epiktet
POEZJA
- Wiersz na siedm psalmów pokutnych (1864) tłum. Wacław Rzewuski
- Pobudka. Poezye (1831), Seweryn Goszczyński
- Poezye (1836), Tomasz August Olizarowski
- Piosnki i gawędy (1908), Władysław Syrokomla
- Ludzie wśród ludzi (1932), Światopełk Karpiński
- Świstki Sylena (1876), Felicjan Faleński
- Teodor Dostojewski. Z mroków duszy rosyjskiej (1906), Stanisław Brzozowski
- Poezye współczesne (1906), Kazimierz Przerwa-Tetmajer
- Markiza i inne drobiazgi (1914), Tadeusz Boy-Żeleński
- Pamiętnik liryczny (1928), Maria Grossek-Korycka
- Poezye (1895), Franciszka Arnsztajnowa
- Toast: bajki powojenne (1923), Jan Lemański
- W kraju słońca (1919), Jan Lemański
- Wiersze i dramaty (1907), Karol Irzykowski
- Stare kamienie (1934), Franciszka Arnsztajnowa, Józef Czechowicz
- Elegje podolskie (1931), Stefan Pomer
- Poezje (1937), Konstanty Mikiewicz
- Rymy ucieszne (1937), Edward Porębowicz
- Śmierć młodzieńca w śródmieściu (1934), Lech Piwowar
PORADNIKI
- Oddychać, ale jak i dlaczego? (1909), A. P. Winkelmann
- Jak zostać czarnoksiężnikiem? (ok. 1920), A. Pirinelli
- Co aktor filmowy wiedzieć powinien (1929), Bolesław Miciński
- Sto postnych i jarskich dań (1927), Elżbiera Kiewnarska
- 60 potraw z kapusty (1940), Z. Piechowa
- Jarzyny na zimę (1927), Elżbieta Kiewnarska
PRZEWODNIKI
- Wakacje we dworach na Ziemiach Wschodnich (1939)
- Wilno, jego zabytki i piękno (1939), Jan Jaskólski
- Stolica Polski: przewodnik dla wycieczek (1939), Maria Jehanne Wielopolska
- Przewodnik po mieście Lwowie (1871), Antoni Schneider
- Przewodnik po terenach narciarskich Zakopanego i Tatr polskich (1913), Mariusz Zaruski
RELACJE Z PODRÓŻY
- Zarysy Ameryki (1844), Charles Dickens
- Sześć dni w Tatrach (1921), Tytus Chałubiński
- Wycieczka kolarza na Mazury Pruskie (1898), Dzierżek
- Na szlaku Warszawa-Afryka-Warszawa. Kartki z podróży motocyklem (1932), Jan Masoński
- Na RWD 5 przez Atlantyk (1936), Stanisław Skarżyński
- Jak odszukałem Livingstona (1877), Henry M. Stanley
- Szkice Kaukazu (1860), Władysław Strzelnicki
SENSACJA. FANTASTYKA. PRZYGODA
- Wyjątki z pamiętników kata paryzkiego (1872), Charles Henri Sanson
- Ośm spraw kryminalnych (1870), Charles Henri Sanson
- Złoto i krew. W szponach czerezwyczajki (1932), Stanisław Antoni Wotowski
- Podróż po księżycu (1858), Teodor Tripplin
- Melodia śmierci (1929), Edgar Wallace
Grudzień 2019
E-booki w ramach projektu „Patrimonium” – konkurs
Listopad 2019
W ramach projektu „Patrimonium” Biblioteka Narodowa będzie udostępniała e-booki.
Zachęcamy do udziału w głosowaniu – już w grudniu 90 publikacji, które otrzymają największą liczbę głosów, trafi na czytniki w postaci e-booków do pobrania z Cyfrowej Biblioteki Narodowej POLONA. Oprócz zagłosowania na dowolną liczbę publikacji, wszyscy czytelnicy mogą sami zaproponować tytuł, który ich zdaniem powinien pojawić się w formie e-booka. Głosowanie potrwa do końca listopada.
„Patrimonium” na Warszawskich Targach Książki
Maj 2019
Serdecznie zapraszamy na Warszawskie Targi Książki, gdzie w piątek 24 maja o godz. 14.00 w Sali Londyn A odbędzie się prezentacja: Do skorzystania bez pytania – zbiory Biblioteki Narodowej dla wydawców.
Biblioteka Narodowa daje możliwość wykorzystania komercyjnie zbiorów z domeny publicznej, znajdujących się w cyfrowej Bibliotece Narodowej POLONA. Dzięki projektowi „Patrimonium” baza dotępnych materiałów jest jeszcze większa. To już półtora miliona książek, map, atlasów, grafik, fotografii dostępnych jako wysokiej jakości pliki w otwartych formatach – gotowe do pobrania i użycia dowolny sposób.
Możliwości są nieograniczone – od reprintów, przez nowe wydania klasyków, po włączenie do wyborów oraz antologii.
W czasie spotkania Tomasz Gruszkowski, kierownik Centrum Kompetencji Biblioteki Narodowej w dziedzinie digitalizacji materiałów bibliotecznych, przedstawi interfejs portalu POLONA, wskaże sposoby znajdowania ciekawych materiałów i odpowie na pytania.
Więcej o udziale Biblioteki Narodowej w Warszawskich Targach Książki
Wykłady o „Patrimonium” na uniwersytetach
Kwiecień 2019
Rozpoczął się cykl wykładów prezentujących projekt „Patrimonium” społecznościom akademickim polskich uniwersytetów. Inauguracyjne spotkanie odbyło się 12 kwietnia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, ale z zaproszenia skorzystali także przedstawiciele innych uczelni Lublina.
Prezentacja, w której uczestniczyło ponad 50 osób, zainteresowała zarówno studentów, jak i naukowców, dydaktyków oraz bibliotekarzy akademickich. Odbyła się ona w Centrum Transferu Wiedzy na terenie Głównego Kampusu KUL. Nowe perspektywy, jakie otwiera realizacja projektu „Patrimonium” przedstawił zebranym Tomasz Gruszkowski, kierownik Centrum Kompetencji Biblioteki Narodowej w dziedzinie digitalizacji materiałów bibliotecznych. Opowiadał on przede wszystkim o nowych zasobach ze zbiorów BN i Biblioteki Jagiellońskiej, które dzięki „Patrimonium” znalazły się – lub wkrótce znajdą – online w cyfrowej Bibliotece Narodowej POLONA, o możliwościach ich wykorzystania w nauce i dydaktyce, oraz o przygotowywanych nowych funkcjonalnościach portalu. Duże zainteresowanie wzbudziła także możliwość prezentowania w POLONIE zbiorów innych bibliotek oraz kwestie techniczne dotyczące digitalizacji i udostępniania online materiałów bibliotecznych.
Kolejne prezentacje planowane są w Krakowie (Biblioteka Jagiellońska – 7 maja) i Toruniu (Biblioteka Uniwersytecka – 15 maja) oraz w Warszawie (Biblioteka Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego – 29 maja).
Serdecznie dziękujemy dyrekcji i pracownikom Biblioteki KUL za nieocenioną pomoc w zorganizowaniu wykładu.
Digitalizacja pod czujnym okiem konserwatorów
Kwiecień 2019
Sprawna i szybka digitalizacja setek tysięcy obiektów bibliotecznych nie może stwarzać zagrożenia dla stanu ich zachowania. Dlatego od samego początku w projekt „Patrimonium” zaangażowani są konserwatorzy, którzy czuwają nad bezpieczeństwem zbiorów w trakcie całej ścieżki digitalizacji. Ich praca zaczęła się jeszcze na etapie przygotowawczym, podczas działań związanych z opracowaniem procedur postępowania ze zbiorami, szkoleniu skanerzystów, konsultacjach przy zakupie skanerów.
Pracujący przy „Patrimonium” konserwatorzy muszą zmierzyć się z wyjątkową skalą projektu, obejmującego digitalizację miliona obiektów (ok. 650 tysięcy ze zbiorów Biblioteki Narodowej). Wymaga to nie tylko wielkiej staranności, do której przyzwyczajeni są na co dzień, ale także opracowania wydajnych procedur, wdrażanych na wszystkich etapach pracy, począwszy od zakładów przechowujących zbiory, poprzez naprawę wymagających tego obiektów, proces skanowania i fotografowania aż do kontroli zbiorów powracających do miejsca przechowywania.
Chociaż w przypadku ogromnej większości digitalizowanych zbiorów interwencje konserwatorskie nie były potrzebne, przy tak wielkim projekcie nawet niewielki odsetek nadal stanowi znaczącą liczbę wykonanych prac. Dotyczy to głównie materiałów nowszych, ale i dawnych. Najczęstsze prace to prostowanie i czyszczenie kart, usuwanie starych napraw wykonanych taśmami syntetycznymi naprawianie uszkodzeń kart i opraw, a czasem także (w wypadku zbiorów nowszych) rozszywanie zbyt głęboko zszytych składek czy usuwanie metalowych zszywek.
W efekcie stan zbiorów wracających po digitalizacji do macierzystych zakładów jest nie tylko niepogorszony, ale czasem lepszy niż przed digitalizacją!
Prace konserwatorów zaowocowały także publikacją dwóch artykułów naukowych, które ukazały się w 19. numerze „Notesu Konserwatorskiego”. Agata Lipińska opisała zadania konserwatorskie dotyczące zbiorów nowszych, a Bartosz Szymański kwestie związane ze zbiorami dawnymi.
Całe artykuły dostępne są online na stronie „Notesu Konserwatorskiego”:
- Agata Lipińska. Zadania konserwatorskie w trakcie realizacji digitalizacji zbiorów nowszych w ramach projektu „Patrimonium”
- Bartosz Szymański. Problematyka konserwatorska zbiorów dawnych w realizacji projektu „Patrimonium”
Przygotowywane są także kolejne publikacje, analizujące przebieg dalszych prac konserwatorów przy projekcie.
Zwyczajna Niepodległa.
Przegląd zasobów cyfrowej Biblioteki Narodowej POLONA
Listopad 2018
Warsztaty Zwyczajna Niepodległa, które odbyły się w czwartek 29 listopada w warszawskim Zamku Królewskim w ramach Targów Książki Historycznej, to bezpłatne zajęcia, przeznaczone dla wszystkich zainteresowanych, a szczególnie młodzieży. Poświęcone były możliwościom, jakie daje cyfrowa Biblioteka Narodowa POLONA oraz zawarte w niej zbiory, w tym zasoby zdigitalizowane w ramach projektu „Patrimonium”. Prowadząca, Aleksandra Masny z Zakładu Zbiorów Cyfrowych Biblioteki Narodowej, do prezentacji wykorzystywała materiały z okresu wkrótce po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku: gazety, czasopisma, ulotki, plakaty itp.
Na zajęcia przybyli uczestnicy od gimnazjalistów po seniorów. Odpowiedzi na pytania: – jak wyglądało życie codzienne po odzyskaniu niepodległości? – jaka była ówczesna moda? – o czym pisała prasa w dwudziestoleciu międzywojennym? – wspólnie znajdowano pośród zbiorów POLONY – największej biblioteki cyfrowej w kraju. Niezależnie od wieku, wszyscy aktywnie uczestniczyli w warsztatach, rozwiązując zadania, szarady, wypełniając karty pracy i dopytując prowadzącą o interesujące szczegóły.
Uczestnicy spotkania otrzymali materiały informacyjne na temat POLONY i projektu „Patrimonium”.
POLONA/ – blog technologiczny Biblioteki Narodowej
Sierpień 2018
Jednym z zadań realizowanych w ramach projektu „Patrimonium” jest stworzenie serwisu poświęconego zagadnieniom wykorzystania nowych technologii w procesie digitalizacji i udostępniania zasobów dziedzictwa kulturowego w Internecie. Udostępnienie zbiorów w postaci cyfrowej umożliwia lepszą ochronę dziedzictwa kulturowego i wprowadzenia go w świat dzisiejszych mediów. Dostępność cyfrowych danych pozwala naukowcom na nieosiągalne dotąd rozwiązania badawcze. Jednocześnie pojawiają się nowe wymagania dotyczące masowego opracowania zbiorów i zabezpieczenia ich postaci fizycznej, właściwego wykonania reprodukcji cyfrowych, a następnie długotrwałego przechowywania i udostępniania w sieciach komputerowych.
Ideą naszego serwisu POLONA/ jest stworzenie miejsca do wymiany wiedzy i dobrych praktyk w zakresie cyfryzacji i udostępniania zbiorów zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Artykuły udostępniane na POLONA/ będą dostępne w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. Liczymy, że nasza inicjatywa będzie miała nie tylko charakter informacyjny, ale też edukacyjny, a tematy poruszane w artykułach publikowanych na blogu będą impulsem dla innowacyjnych rozwiązań oraz zapoczątkują nowe kontakty.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do współpracy. Propozycje tematów wraz z krótkimi abstraktami prosimy przesyłać na adres mailowy: labs@bn.org.pl
Gry planszowe dostępne w POLONIE
Lipiec 2018
Półmetek projektu „Patrimonium” już za nami. Dotychczas udało nam się zdigitalizować prawie 500 tys. obiektów z dwóch największych polskich książnic. Wśród bogactwa udostępnionych w POLONIE zbiorów odnaleźć można także zapomniane gry planszowe, które są ciekawą alternatywą dla komputera i telewizji oraz przyjemnym sposobem na spędzenie wolnego czasu dla osób w każdym wieku, rozwijając wyobraźnię i ucząc współpracy. Gry dostępne w POLONIE dodatkowo poszerzają wiedzę w zakresie historii i geografii. Aby w nie zagrać, wystarczy mieć kilka pionków i kostkę. Samą planszę można bezpłatnie pobrać z POLONY.
Wśród cyfrowych zbiorów dostępne są m.in.:
- Plansza do XVIII-wiecznej gry w gąskę ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej. Artykuł opisujący historię i prawidła gry dostępny jest na POLONA/Blog.
- Plansza do Assarmota – zabawy historycznej ułożonej dla dzieci przez Klementynę Hoffmanową (1798–1845), na której temat powstał obszerny artykuł dostępny także na POLONA/Blog
- Plansza autorstwa Celiny Dominikowskiej wzorowana na wyżej opisanej grze (dwie części R.12826/II i R.12827/II do połączenia)
- Gra z jeografji Królestwa Polskiego: z tablicą gry przedstawiającą 64 widoki przyrody, miasta, gmachy, zwaliska zamków oraz ubiory typowe mieszkańców rozmaitych prowincji, zebrana i napisana przez Wojciecha Szymanowskiego
Zachęcamy do eksplorowania cyfrowych zasobów POLONY i lektury POLONA/Blog.
Nagroda Culture.pl Superbrands dla cyfrowej Biblioteki Narodowej POLONA!
Maj 2018
Nagrodę Culture.pl Superbrands dla twórców i instytucji kultury, które najskuteczniej wspierają markę Polski za granicą, otrzymała w 2018 roku Biblioteka Narodowa za prowadzenie portalu POLONA. To specjalne wyróżnienie jest przyznawane przez Instytut Adama Mickiewicza w partnerstwie z Superbrands Polska. Werdykt kapituły ogłoszono w czwartek 24 maja.
Obecnie w POLONIE udostępnianych jest już prawie 2 mln 300 tys. obiektów, z czego ponad 375 tys. zostało zdigitalizowanych w ramach „Patrimonium”. Dzięki rozbudowaniu pracowni reprografii o nowo zakupione urządzenia możliwe będzie zwiększenie tempa wzbogacania zasobu POLONY.
Bezcenny rękopis wiersza Juliusza Słowackiego w POLONIE
Maj 2018
Zbiory Biblioteki Narodowej wzbogaciły się ostatnio o zabytkowy sztambuch zawierający bezcenny rękopis Juliusza Słowackiego Le Cimetiere du Pere la Chaise. Utwór, podarowany Korze Pinard, córce francuskiego drukarza u którego Wieszcz drukował swoje dzieła, jest pierwszą kompletną wersją wiersza znanego dotychczas tylko we fragmencie.
Niezwykle wartościowy jest także sam sztambuch, album-pamiętnik – prezent Słowackiego dla przyjaciółki. Panna Pinard zebrała w nim 23 wpisy znanych postaci, przedstawicieli ówczesnej francuskiej literatury, muzyki i sztuki. Zdigitalizowany w ramach projektu „Patrimonium” Album można oglądać w POLONIE.
Artykuł na temat Sztambucha Kory Pinard dostępny jest na POLONA/BLOG.
„Patrimonium” w albumie „Polskie innowacje: krok w przyszłość”
Kwiecień 2018
Miło nam poinformować, że prezentacja projektu „Patrimonium” znalazła się w dwujęzycznym albumie wydanym przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju promującym innowacyjne projekty dofinansowane z Funduszy Europejskich. Publikacja opisuje 50 wybranych projektów, które łączy idea wykorzystania potencjału nauki w budowaniu nowoczesnej gospodarki. Projekt Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej opisano na stronach 44–45.
Zachęcamy do lektury!
Album „Polskie innowacje: krok w przyszłość”
„Przedwiośnie” lekturą Narodowego Czytania 2018
Luty 2018
28 lutego 2018 roku w Pałacu Prezydenckim została zainaugurowana siódma edycja akcji Narodowe Czytanie. Podczas uroczystości Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił, że w roku 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę lekturą Narodowego Czytania będzie „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego.
Rękopis dzieła zdigitalizowany w ramach projektu „Patrimonium” dostępny jest w cyfrowej Bibliotece Narodowej POLONA.
Carmen patrium „Bogurodzica”
Luty 2018
Dzięki projektowi „Patrimonium” w POLONIE dostępne są już trzy najstarsze rękopisy z Bogurodzicą (dwa z Biblioteki Jagiellońskiej [sygn. BJ Rkp. 1619a II i BJ Rkp. 408 III, k. 87v] i jeden z Biblioteki Narodowej [sygn. Rps 3016 II, k. 216r]). Pieśń ta łączy się nierozerwalnie z dziejami Polski i polskiej kultury. Jan Długosz nazwał pieśń mianem „carmen patrium”, czyli „pieśń ojczysta”. Przez wieki pełniła funkcję swoistego hymnu, śpiewanego w ważnych dla wspólnoty momentach, między innymi przez polskich rycerzy przed bitwą pod Grunwaldem w 1410 r.
Bogurodzicą w najstarszej tzw. redakcji kcyńskiej rozpoczęto także koncert Carmen patrium, który towarzyszył inauguracji projektu „Patrimonium”. Nagranie w wykonaniu zespołu Monodia Polska pod kierownictwem Adama Struga dostępne jest na POLONA/Blog.
Odkrywaj i koloruj!
Luty 2018
Trwa trzecia edycja kampanii #ColorOurCollections podczas której instytucje kultury z całego świata bezpłatnie udostępniają setki grafik i ilustracji ze swoich cyfrowych kolekcji w formie kolorowanek.
W tym roku do akcji przyłączyły się także Biblioteka Narodowa i Biblioteka Jagiellońska, które wykorzystały do przygotowania swoich kolorowanek obiekty zdigitalizowane w ramach projektu „Patrimonium”. Kolorowanka Biblioteki Narodowej zawiera XIX-wieczne litografie z Modes de Paris Petit Courrier des Dames oraz grafiki z Dziennika Mód Paryskich wydawanego w latach 1840–1849 we Lwowie. Biblioteka Jagiellońska wykorzystała m.in. ilustracje z dwóch niemieckich czasopism: Illustrirtes Sonntagsblatt oraz Illustrirtes Unterhaltungs-Blatt.
Zachęcamy do kolorowania. Nie zapomnijcie opublikować swoich dzieł w mediach społecznościowych opatrując je zestawem hasztagów: #polona, #Patrimonium, #ColorOurCollection.
Sukces pierwszego roku realizacji projektu „Patrimonium”
Styczeń 2018
16 stycznia minął rok od rozpoczęcia realizacji projektu „Patrimonium”. Do końca 2017 roku w ramach projektu zeskanowaliśmy łącznie 295 225 obiektów, z czego blisko 197 tys. pochodzi ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz ponad 98 tys. z zasobów Biblioteki Jagiellońskiej. Prawie 185 tys. stanowią czasopisma, głównie z XIX i XX wieku. Zdigitalizowane materiały opublikowaliśmy w cyfrowej Bibliotece Narodowej POLONA. Dzięki temu nasi użytkownicy mogą je wykorzystywać w najwyższej jakości, w dowolnym celu, także komercyjnie. W ten sposób osiągnęliśmy i przekroczyliśmy zaplanowane na ten okres liczby, tzw. kamień milowy projektu.
Rozbudowujemy infrastrukturę cyfrową: na potrzeby obu bibliotek zakupiliśmy nowe urządzenia do długotrwałego, bezpiecznego przechowywania danych oraz do digitalizacji. Wśród nich wyróżniają się dwa wielkoformatowe skanery zbudowane z wykorzystaniem aparatów fotograficznych ze znakomitymi obiektywami, gwarantującymi reprodukcje najwyższej jakości. Pozwalają one na wierną digitalizację cennych obiektów w bezpiecznych warunkach oświetleniowych ściśle spełniających zalecenia konserwatorskie.
O naszych działaniach szeroko informujemy wszystkich zainteresowanych. Spośród zrealizowanych w 2017 r. działań promocyjnych, wyróżnić należy przeprowadzenie otwartego konkursu na logotyp projektu: z licznych zgłoszeń wybraliśmy czytelny projekt graficzny podkreślający misję „Patrimonium”, która obejmuje zachęcanie użytkowników do ponownego wykorzystania zasobów kultury. Zorganizowaliśmy także konferencję inaugurującą projekt, której towarzyszył pokaz średniowiecznych rękopisów oraz koncert średniowiecznych pieśni ze zbiorów Biblioteki Narodowej i Biblioteki Jagiellońskiej. Wydarzenie to cieszyło się dużym zainteresowaniem dziennikarzy prasowych, radiowych i telewizyjnych. Nieprzerwanie prowadzimy także działania w mediach społecznościowych (Facebook [@bnpolona, @blogbj], Instagram [@bibliotekanarodowa, @jagiellonian_library]) związane z promocją projektu i upowszechnianiem wiedzy o zdigitalizowanych zbiorach, publikując wpisy z #Patrimonium.
„Patrimonium” na Targach Dziedzictwo 2017
Listopad 2017
Dużą frekwencją cieszyła się zorganizowana przez Bibliotekę Narodową konferencja „Współczesne decyzje konserwatorskie w ochronie materiałów bibliotecznych: maksimum zachowania – minimum ingerencji”, która odbyła się podczas 5. Targów Konserwacji i Restauracji Zabytków oraz Ochrony, Wyposażenia Archiwów, Muzeów i Bibliotek, Dziedzictwo 2017. Prelegenci, reprezentujący przede wszystkim duże biblioteki, potwierdzili coraz częstsze stosowanie zasady maksymalnego zachowania obiektu zabytkowego przy minimum ingerencji. Podkreślono także rolę projektów digitalizacyjnych, np. Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej, w wyznaczaniu standardów praktycznych działań konserwatorskich. Prace wykonywane w ramach tego projektu realizowane są zgodnie z zaleceniami UNESCO: integralność, autentyczność i wiarygodność.
Biblioteka Narodowa zorganizowała na Targach również wystawę prezentującą pracę Instytutu Konserwacji Zbiorów Bibliotecznych, powołanego w 2015 r. Ekspozycji towarzyszyło stoisko Wydawnictwa BN, prezentacja projektu digitalizacyjnego „Patrimonium” oraz nowej odsłony portalu cyfrowej Biblioteki Narodowej POLONA/2miliony, największej w Polsce i jednej z najnowocześniejszych bibliotek cyfrowych na świecie.
W najbliższym czasie wystawę można będzie oglądać także w holu wejściowym Biblioteki Narodowej przy al. Niepodległości 213. Zachęcamy do odwiedzin.
POLONA/2miliony
12 października 2017
Obecnie w POLONIE dostępne są ponad 2 miliony obiektów – książek, rękopisów, zdjęć, grafik, nut i innych cennych zabytków kultury ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz instytucji współpracujących. To czyni ją jedną z największych bibliotek cyfrowych na świecie. Z tej okazji 2 października uruchomiono serwis w nowej odsłonie – POLONA/2miliony.
Prawie 200 tysięcy obiektów dostępnych w POLONIE zostało poddanych cyfryzacji w ramach projektu „Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej”. Wśród nich znalazł się obiekt będący swoistym memento nie tylko dla Biblioteki Narodowej, ale także większości polskich księgozbiorów i archiwów. Jest to szklana urna, w której znajdują się prochy przedwojennych kolekcji Biblioteki Narodowej, które zostały spalone przez Niemców na początku października 1944 roku. Jest to obiekt niezwykły w skali zbiorów Biblioteki Narodowej nie tylko z uwagi na swoją trójwymiarowość, ale także dynamikę, gdyż z każdym rokiem proces destrukcji prochów nieodwracalnie postępuje. Urna jest przechowywana w Sali Wilanowskiej w Pałacu Rzeczypospolitej.
Więcej na temat Urny czytaj na POLONA/Blog
100 tysięcy nowych obiektów w Polonie!
Lipiec 2017
W ramach projektu „Patrimonium” zdigitalizowano i udostępniono w cyfrowej bibliotece POLONA pierwsze 100 tysięcy obiektów z dwóch największych książnic w Polsce. Wśród poddanych cyfryzacji zbiorów znalazły się: rękopisy, mapy, nuty, rysunki i grafiki, a także książki z XIX i XX w. Jednym z najciekawszych obiektów jest bogato ilustrowane pierwsze wydanie Historyi o krasnoludkach i sierotce Marysi z 1896 r.
Największą grupę zdigitalizowanych obiektów stanowią czasopisma oraz druki ulotne z XVIII-XX w., bardzo często zachowane tylko w jednym egzemplarzu. Listy obiektów planowanych do digitalizacji w projekcie „Patrimonium” udostępniane są na stronie projektu w zakładkach Digitalizacja BN i Digitalizacja BJdotyczących poszczególnych typów zbiorów.
Obecnie trwają prace mające na celu rozbudowę infrastruktury, która umożliwi digitalizację na jeszcze większą skalę. W sumie do 2020 roku biblioteka cyfrowa POLONA zostanie wzbogacona o ponad milion nowych obiektów. Wszystkie obiekty udostępnione w ramach „Patrimonium” pochodzą z domeny publicznej, co umożliwia ich nieograniczone wykorzystanie, nie tylko do celów własnych czy edukacyjnych, ale także komercyjnych.
Biblioteka Narodowa z Biblioteką Jagiellońską wspólnie zdigitalizują milion obiektów
14 lipca 2017
W piątek 14 lipca w Pałacu Rzeczypospolitej odbyła się uroczysta inauguracja projektu „Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej”. Dzięki współpracy dwóch największych książnic w Polsce do 2020 roku ponad milion obiektów zostanie zdigitalizowanych i udostępnionych w bibliotece cyfrowej POLONA.
Zdigitalizowano i udostępniono online ponad 300 rękopisów muzycznych ze zbiorów Biblioteki Narodowej
10 lipca 2017
Zakończono proces digitalizacji ponad 300 rękopisów muzycznych wytypowanych do projektu „Patrimonium”. Zdigitalizowane zbiory, pochodzące przede wszystkim z XIX i początku XX w., dostępne są już online w cyfrowej Bibliotece Narodowej POLONA.
Wśród udostępnionych rękopisów znalazły się przekazy utworów najwybitniejszych polskich kompozytorów m. in. Stanisława Moniuszki, Karola Kurpińskiego i Władysława Żeleńskiego. W serwisie POLONA znalazł się także jeden z rękopisów z kolekcji rapperswilskiej ocalały z pożogi wojennej – Messe Solenne op. 62 Wojciecha Sowińskiego oraz kilkadziesiąt autografów Henryka Jareckiego, ucznia Stanisława Moniuszki. Rękopisy Jareckiego stanowią w zbiorach Biblioteki Narodowej największą spuściznę kompozytorską datowaną na II połowę XIX wieku. Inną dużą grupę zdigitalizowanych rękopisów stanowią przekazy popularnej w XIX w. muzyki tanecznej i pieśni. Dodatkowym walorem niektórych z tych obiektów są ozdobne karty tytułowe.
Zapraszamy do zapoznania się z pełną listą rękopisów muzycznych zdigitalizowanych i udostępnionych w ramach projektu „Patrimonium”.
***
Cyfrowemu udostępnieniu w ramach projektu Patrimonium podlegać będzie łącznie ok. 22% zbiorów muzycznych Biblioteki Narodowej (druki i rękopisy muzyczne) z uwzględnieniem utworów kompozytorów polskich i obcych zmarłych przed 1948 r. Zdigitalizowany materiał poza walorami użytkowymi dla wykonawców jest także bezcennym źródłem informacji do badań muzykologicznych.
Carmen patrium – koncert inaugurujący projekt „Patrimonium"
6 lipca 2017
W piątek 14 lipca w Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie (pl. Krasińskich 3/5) odbędzie się inauguracja projektu „Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej”. W programie przewidziano pokaz skarbów piśmiennictwa polskiego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz koncert „Carmen patrium” w wykonaniu zespołu Monodia Polska pod kierunkiem Adama Struga.
Program wydarzenia
17.00 Otwarcie Pałacu dla uczestników wydarzenia
17.30 Bogurodzica, Krystus z martwych wstał jest, Radości wam powiedam – pokaz zabytków piśmiennictwa polskiego ze zbiorów Biblioteki Narodowej
Oprowadzenie kuratorskie – Wojciech Kordyzon
18.00 „Patrimonium” – główne cele i założenia projektu
dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej
18.20 Digitalizacja zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej w projekcie „Patrimonium”
prof. dr hab. Zdzisław Pietrzyk, dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej
18.30 Matka, Karmicielka, Zbawczyni – słowo o obrazach Bogurodzicy
dr hab. Aleksandra Sulikowska-Bełczowska
19.00 Wprowadzenie do koncertu
Sonia Wronkowska, kurator koncertu
19.10 Koncert „Carmen patrium”
Adam Strug z zespołem Monodia Polska
Wstęp wolny. Z uwagi na charakter przestrzeni, w której odbędzie się wydarzenie, liczba miejsc ograniczona. Wejście do Pałacu będzie możliwe tylko do godziny 18.00. Bezpłatne wejściówki rozdawane będą od godziny 17:00.
Konkurs na logo Projektu
15 maja 2017
Jednym z pierwszych działań realizowanych w ramach projektu „Patrimonium” było przygotowanie logotypu, który stanie się znakiem rozpoznawczym projektu oraz posłuży do oznaczenia materiałów informacyjno-promocyjnych.
Logotyp wybrano w procedurze konkursowej. Jej głównym założeniem było wyłonienie takiego projektu, który będzie stanowić odzwierciedlenie graficzne idei przyświecających „Patrimonium”: szerokiej dostępności obiektów z domeny publicznej oraz możliwości ponownego wykorzystania zbiorów zdigitalizowanych przez Bibliotekę Narodową oraz Bibliotekę Jagiellońską. Konkurs został rozstrzygnięty 15 maja 2017 roku.
Spośród 77 nadesłanych prac wybrano projekt przygotowanych przez Michała Janicę i Igora Kubika. (czytaj więcej)